Dan raznovrsnost života na Zemlji

Saša Dunović | 18 Maj. 2022

Kategorije: Zaštita prirode | Održivi razvoj |

---

Termin biodiverzitet (od "biološka raznolikost") odnosi se na raznolikost života na Zemlji na svim njenim nivoima, predstavlja sveukupnost: gena - genetički diverzitet, vrsta - specijski diverzitet i ekosistema - ekosistemski diverzitet.

Biodiverzitet uključuje ne samo vrste koje smatramo rijetkim, ugroženim, već i svako živo biće – od ljudi do organizama o kojima malo znamo, kao što su mikroorganizmi, gljive i beskičmenjaci.

Ujedinjene nacije su 22. maj proglasile Međunarodnim danom biodiverziteta. Konvencija o biodiverzitetu usvojena je 1992. godine u Rio de Žaneiru na Samitu o zaštiti životne sredine. Tada je uspostavljena platforma za zaustavljanje smanjenja biodiverziteta, što uključuje raznolikost gena, vrsta i ekosistema na Zemlji. Konvencija je posvećena promociji održivog razvoja jer je zamišljena kao praktično sredstvo za realizaciju principa Agende 21 u stvarnost. Konvencija prepoznaje da je biološka raznolikost više od biljaka, životinja i mikroorganizama i njihovih ekosistema – radi se o ljudima i našoj potrebi za hranom, lijekovima, čistim vazduhom, vodom, čistom i zdravom životnom sredinom.

Bosna i Hercegovina je 05.10.2002. godine postala punopravna članica Konvencije o biološkoj raznolikosti, čime se obvezala provoditi odredbe Konvencije, a u cilju očuvanja izuzetnih prirodnih vrijednosti, prostornog povećnja zaštićenih dijelova prirode, te provođenja obaveza predviđenih međunarodnim ugovorima iz domena prirode.

Kada biodiverzitet ima problem, čovječanstvo ima problem

Resursi biološke raznolikosti su stubovi na kojima gradimo civilizacije. Riba daje 20 posto životinjskih proteina za oko 3 milijarde ljudi. Preko 80 posto ljudske ishrane obezbjeđuju biljke. Čak 80 posto ljudi koji žive u ruralnim područjima u zemljama u razvoju oslanja se na tradicionalne biljne lijekove za osnovnu zdravstvenu zaštitu.

Ali gubitak biodiverziteta prijeti svima, uključujući i naše zdravlje. Dokazano je da gubitak biodiverziteta može proširiti zoonoze - bolesti koje se prenose sa životinja na ljude - dok, s druge strane, ako sačuvamo biodiverzitet netaknut, on nudi izvrsne alate za borbu protiv pandemija poput onih uzrokovanih koronavirusom.

 

Iako se sve više prepoznaje da je biološka raznolikost globalno bogatstvo od ogromne vrijednosti za buduće generacije, broj vrsta se značajno smanjuje određenim ljudskim aktivnostima. S obzirom na važnost edukacije javnosti i svijesti o ovom pitanju, UN su odlučile obilježavati Međunarodni dan biološke raznolikosti svake godine.

Izgradnja zajedničke budućnosti za cijeli život

Tema obilježavanja Međunarodnog dan biološke raznolikosti 2022. godine je “Izgradnja zajedničke budućnosti za cijeli život”. Uklapajući se u kontekst tekuće Dekade obnove Ujedinjenih nacija, koja naglašava da je biodiverzitet odgovor na nekoliko izazova održivog razvoja, slogan prenosi poruku da je biodiverzitet temelj na kojem možemo bolje graditi.

Od pristupa zasnovanog na ekosistemu do zdravstvenih pitanja, sigurnosti hrane i vode i održive egzistencije, biodiverzitet je temelj na kojem možemo bolje graditi.

Dan biodiverziteta 2022. godine fokusira se na novi globalni okvir za biodiverzitet, koji će biti usvojen na predstojećoj Konferenciji UN-a o biodiverzitetu (COP15). Kampanja je poziv na akciju za biodiverzitet.

Haštag za cjelokupni rad na komunikaciji o biodiverzitetu u 2022. godini je #ForNature.

Podršku biodiverzitetu možete pokazati promotivnim materijalima pripremljenim za obilježavanje Dana biološke raznovrsnosti 2022. godine.